عوامل متعددی در مهاجرت دخیل است که شرایط نامطلوب آب و هوایی، عدم وجود فرصت های اشتغال، نداشتن زیرساخت های بهداشتی و درمانی و آموزشی، نیل به زندگی و رفاه بیشتر بخشی از آنها است.
رشد نامتوازن امکانات و خدمات در بسیاری از نقاط کشور و عدم بهره برداری درست از بسترهای مختلف در راستای مانایی جمعیت، تبلیغات پر زرق و برق رسانه ها از زندگی آرمانی و کذایی در پایتخت، کمبود زیرساخت هایی همچون آب، برق و گاز در روستاها، رکود اقتصاد روستاها و عوامل این چنینی، خانواده ها و بویژه جوانان را به مهاجرت ترغیب می کند.
حال یک پایتخت است و یک کشور که اکنون نیز در حال انفجار جمعیت است و این رشد همچنان ادامه دارد. البرز در جوار پایتخت، ناخودآگاه پذیرای سرریز جمعیت شده و طبق آمارهای اجمالی یک سوم جمعیت این استان حاشیه نشین هستند.
بافت های ناکارآمد شهری در البرز بواسطه همین مهاجرت ها و ظرف دو دهه اخیر خلق شده اند، زندان های بزرگی که گسیل جمعیت آسیب پذیر کشور را رقم زده اند و موقعیت خوابگاهی این استان برای قشر کارگری پایتخت و استان های همجوار، بار بزرگی از مسئولیت را به دوش این استان نهاده است چرا که پای پیاده سرانه ها، به گرد پای رشد جمعیت نمی رسد.
یکی از معضلات بزرگ استان، بافت های ناکارآمد شهری است که برخلاف سیاست های کلان، اراده ای از سوی ساکنان نیز برای نوسازی آنها وجود ندارد، برای این منظور باید مشوق و محرکی وجود داشته باشد که می توان طرح ملی جهش مسکن را مد نظر قرار داد.
این طرح برخلاف آنچه می نماید، قرار نیست عامل رشد جمعیت باشد بلکه با مدیریت صحیح، ابزاری برای ساماندهی سکونتگاه های غیررسمی و مانعی بر حاشیه نشینی خواهد بود، البته مشروط بر اینکه اراده ای یکپارچه و همپوشانی بین مدیران این بخش وجود داشته باشد.
با تمام این تفاصیل، استان البرز بعنوان مهاجرپذیرترین استان کشور، دروازه ای ندارد که به روی میهمانان ناخوانده خود ببندد، از سوی دیگر نیز جمعیت جوان و افراد فاقد مسکن استان به مساعدت ملی برای خانه دار شدن نیاز دارند، از این رو متولیان باید زیر ساخت ها را فراهم سازند تا با رشد جمعیت، غافلگیر و مستاصل نشد.
هر چند که البرز با مشکلات متعددی مواجه است و به دنبال راهکارهای اساسی برای خروج از محرومیت هاست؛ اما انتظار می رود که برنامه های کلان کشور به سمت و سوی پویایی اقتصاد، اشتغال، تولید و کشاورزی در سایر استان ها به ویژه در روستاها، معطوف شود تا استان هایی چون تهران و البرز مهاجرپذیر و بسیاری از استان های دیگر، مهاجر فرست نباشند.